Εκκίνηση υλοποίησης Ευρωπαϊκού προγράμματος διαχείρισης των χώρων αστικού πρασίνου στον Δήμο Ηρακλείου

Ο Δήμος Ηρακλείου, με φορέα υλοποίησης το τμήμα Μελετών και Συντήρησης Πρασίνου (στο εξής τμήμα Πρασίνου), συμμετέχει ως εταίρος στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE, κύριο χρηματοδοτικό μέσο των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.

Το τμήμα Πρασίνου, σε συνεργασία με επιλεγμένους φορείς (ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ-Ινστιτούτο Δασικών Μεσογειακών Οικοσυστημάτων (ΙΔΜΟ), Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας-Δασική Υπηρεσία (ΥΠΕΝ), Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), Δήμος Αμαρουσίου, Τεχνοομοιόσταση Ο.Ε.) κατέθεσε πρόταση για την «Προώθηση της ενσωμάτωσης πράσινων υποδομών στον αστικό ιστό για τη βελτίωση της κυβερνητικής πολιτικής σε σχέση με την κλιματική αλλαγή στις πόλεις (LIFE GrIn)». Πιο συγκεκριμένα, επιλεγμένοι χώροι πρασίνου της ευρύτερης περιοχής του Ηρακλείου, θα επανασχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να αυξηθεί η συνολική ποσότητα πρασίνου και να μετρηθούν στη συνέχεια περιβαλλοντικοί παράγοντες που σχετίζονται με την ποιότητα ζωής. Η πρόταση έχει συνολικό προϋπολογισμό 1.763.885€, με το τμήμα του έργου που αφορά το Δήμο Ηρακλείου να έχει προϋπολογιστεί σε 279.700€. Σημειωτέων ότι το έργο αυτό είναι κατά 60% περίπου συγχρηματοδοτούμενο με το υπόλοιπο να πρέπει να καλυφθεί από ιδίους πόρους.

Το έργο περιλαμβάνει την οργάνωση και αξιολόγηση των χώρων πρασίνου του Δήμου Ηρακλείου καθώς και την δημιουργία βάσης δεδομένων διαχείρισης, με βασικό άξονα τις δενδροστοιχίες, τα πάρκα και τα ρέματα. Η αξιολόγηση θα γίνει με βάση σύστημα δεικτών που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη την αντίληψη του κοινού (συνεργασία με WWF), τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη βιοποικιλότητα (συνεργασία με ΙΔMO), τη συμβολή του αστικού πρασίνου στην αποθήκευση άνθρακα και τη βελτίωση των μικροκλιματικών συνθηκών των πόλεων (συνεργασία με Τεχνοομοιόσταση Ο.Ε.). Επιπρόσθετα, θα αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα για την καταχώρηση των διαθέσιμων δεδομένων για τους χώρους πρασίνου σε κεντρικό επίπεδο (συνεργασία με ΥΠΕΝ).

Οι κύριοι στόχοι του έργου είναι:

• Η απόκτηση τεχνογνωσίας από τους Δήμους για τη δημιουργία, διαχείριση & παρακολούθηση ολοκληρωμένου δικτύου πράσινων χώρων, χτίζοντας πάνω στην εμπειρία που έχουν ήδη. Οι Δήμοι που θα συμμετέχουν έχουν δραστηριοποιηθεί ήδη στον τομέα της κλιματική αλλαγής και θα συνεισφέρουν την εμπειρία τους για να δημιουργηθούν κατευθύνσεις στρατηγικού σχεδιασμού που θα εφαρμοστούν από τους ίδιους αλλά και από άλλους δήμους με αντίστοιχα προβλήματα.
• Προώθηση της οργάνωσης της διαχείρισης πράσινων χώρων και σε άλλους δήμους. Σε εθνικό επίπεδο το ΥΠΕΝ θα καταρτίσει σχετικό μητρώο και κατευθύνσεις για να συμπεριλάβει και άλλους Δήμους της Ελλάδας με σκοπό τη σύνδεση και συστηματική διαχείριση των χώρων πρασίνου. Σταδιακά το ΥΠΕΝ θα θέσει την εγγραφή των δήμων στο μητρώο και τη δέσμευση τους για την εφαρμογή των κατευθυντηρίων γραμμών που θα καθοριστούν στο πρόγραμμα ως προϋπόθεση για τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης για έργα σχετικά με αστικό πράσινο στο μέλλον. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι σε εθνικό επίπεδο θα υπάρξει ευρεία εφαρμογή.

Επιπρόσθετα, οι μετρήσιμοι στόχοι του έργου είναι:

• Αύξηση της δέσμευσης CO₂
• Αύξηση της επιφάνειας του αστικού πρασίνου
• Δέσμευση 10 δήμων (3 οι εταίροι του προγράμματος + 7 ακόμα) για την εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδιασμού του έργου ώστε να επηρεαστούν περισσότερο από 1 εκατομμύριο κάτοικοι (10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας)

Σκοπός του έργου είναι να συμβάλει στην προώθηση των ευρωπαϊκών πολιτικών σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, μέσω της ανάπτυξης και πιλοτικής εφαρμογής πολιτικών και βέλτιστων πρακτικών για την οργάνωση και διαχείριση των χώρων πρασίνου ώστε να συμβάλουν στο μέγιστο βαθμό στη βελτίωση των συνθηκών των πόλεων. Με τον τρόπο αυτό το πρόγραμμα θα οδηγήσει στην μείωση της χρήσης ενέργειας, μείωση της επιφανειακής απορροής των κατακρημνισμάτων, βελτίωση της ποιότητας του αέρα, μείωση του ατμοσφαιρικού CO₂, μείωση του φαινομένου της θερμικής νησίδας, βελτίωση ενδιαιτημάτων για είδη χλωρίδας και πανίδας και βελτίωση τελικά της ποιότητας ζωής των κατοίκων