Ηράκλειο, Τρίτη 30/11/2010
Εισήγηση του Δημάρχου κ.Γιάννη Κουράκη στο Συνέδριο: Μεταρρύθμιση και Πολιτική στο Ρέθυμνο
με θέμα: «Τοπική Αυτοδιοίκηση και ανάπτυξη για τον πολίτη»
Βιώνουμε μια κρίση πρώτιστα Οικονομική αλλά παράλληλα κοινωνική και πολιτική που δημιουργεί κλυδωνισμούς, αβεβαιότητα και ρευστότητα όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κρίση αυτή απετέλεσε την αφορμή να αναδειχτούν οι αδυναμίες και ανεπάρκειες της Κεντρικής Διοίκησης και των Ελεγκτικών Μηχανισμών καθώς επίσης και η έλλειψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής και ουσιαστικών Δομών.
Τα θεωρητικά μακροοικονομικά μοντέλα που διαθέταμε, αποδείχτηκαν αδύνατα για να μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε την κατάσταση και οι Μηχανισμοί ανεπαρκείς για να προτείνουν και πολύ περισσότερο να στηρίζουν αποτελεσματικές λύσεις.
Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται μια σύγχυση ένας πύργος της Βαβέλ, όπου όλοι μιλούν και κανείς δεν κατανοεί το λόγο του άλλου.
Καταγγέλλεται η αγορά που αφέθηκε ανεξέλεγκτη, το Κράτος με τις παραλήψεις και τις ανεπάρκειές του, το πολιτικό σύστημα που δεν τόλμησε ή δεν μπόρεσε να αντιδράσει έγκαιρα και τέλος οι νοοτροπίες και η συμπεριφορά του Κοινωνικού Σώματος.
Προτείνονται γενικώς και αορίστως μέτρα και μείγματα πολιτικής που συχνά αλληλοσυγκρούονται και αυτοαναιρούνται.
Ο χαρακτήρας των μέτρων καλύπτει πολλές φορές τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες όμως πρέπει να συνδυαστεί με την προοπτική, τη διέξοδο, την ανάπτυξη και την ελπίδα.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλοι που καταστροφολογούν, προβλέπουν την κατάρρευση ως αναπόφευκτη και δυστυχώς χωρίς πιστεύω να το επιδιώκουν, δίνουν τροφή σ’ αυτούς που κερδοσκοπούν σε βάρος της Χώρας μας , σ’ αυτούς που απειλούν τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ανάμεσα στις λέξεις με θετική σημασία που κυριαρχούν είναι η λέξη ανάπτυξη, που αποτυπώνεται με διαφορετικές «συνταγές» και προκαλεί σύγχυση στον πολίτη.
Λησμονείται ότι η κρίση ήταν αποτέλεσμα ακριβώς μιας χωρίς προϋποθέσεις και υγιή βάση ανάπτυξης, που έδιδε τη δυνατότητα σε μια επίπλαστη καταναλωτική ευδαιμονία, χωρίς αντίστοιχη παραγωγική βάση.
Είναι απαραίτητο επομένως πριν συνδέσουμε την έννοια της ανάπτυξης με την Αυτοδιοίκηση να κάνομε μερικές διευκρινίσεις.
Το περιεχόμενο, οι στόχοι και ο τρόπος της ανάπτυξης, αν δεν είναι με σαφήνεια προσδιορισμένα, είναι δυνατόν να οδηγήσει σε μορφές καταστροφικές.
Από την άλλη όμως, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να βοηθήσει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών και τελικά στην ευημερία όλων.
Στόχος πρώτος και κύριος είναι ακριβώς η βελτίωση της παραγωγικής βάσης, η εξασφάλιση μακροπρόθεσμης ωφέλειας με την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας.
Στην αναπτυξιακή διαδικασία έχουν ρόλο και μπορούν να συμβάλουν με τους δικούς του όρους ο καθένας και οι τρεις βασικοί Παράγοντες.
Δηλαδή το Κράτος, ο Ιδιωτικός Τομέας και Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Το Κράτος με αποτελεσματική Διοίκηση και πλαίσιο, ξεκάθαρη πολιτική βούληση και απλοποιημένες διαδικασίες.
Oι ιδιώτες με υγιείς και σταθερούς κανόνες και η Αυτοδιοίκηση με όρους και προϋποθέσεις που η ιδιαιτερότητα του ρόλου της και οι συνθήκες απαιτούν.
Δεν χρειάζεται νομίζω ιδιαίτερη επιχειρηματολογία για να συμφωνήσουμε γιατί μια αναπτυξιακή διαδικασία, με μόνο τους ιδιώτες και το Κράτος, δεν έχει θετικά αποτελέσματα.
Τα πράγματα μιλούν από μόνα τους με τη σημερινή κρίση του συστήματος.
Η Αυτοδιοίκηση πλεονεκτεί ακριβώς λόγω της φύσης και της ιδιαιτερότητάς της.
Ως Αρχή βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη από οποιαδήποτε άλλη, ενώ ταυτόχρονα έχει άμεση και πλήρη γνώση των δυνατοτήτων, των ιδιαίτερων πλεονεκτημάτων και της επάρκειας του ανθρώπινου δυναμικού .
Υπάρχει σαφής εικόνα των αναγκών και των προτεραιοτήτων που τίθενται αντικειμενικά.
Υπάρχει δυνατότητα ρεαλιστικού προγραμματισμού, αποτελεσματικότερης δράσης και ελέγχου ώστε να χρησιμοποιούνται ορθολογικά και έγκαιρα οι πόροι χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Υπάρχει άμεσο ενδιαφέρον για τη διεκδίκηση Ευρωπαϊκών πόρων που προωθούν συγκεκριμένες δράσεις.
Υπάρχει εκ των πραγμάτων μεγαλύτερη ευαισθησία για τις αδύνατες κοινωνικά ομάδες και τη δημιουργική τους ένταξη στην παραγωγική διαδικασία.
Υπάρχει πιο καθαρή εικόνα των αναγκών των δυνατοτήτων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής ώστε να αξιοποιηθούν ανάλογα.
Υπάρχει ο κοινωνικός έλεγχος ώστε να κατευθύνονται οι πόροι σωστά και να προστατεύεται το περιβάλλον από δράσεις επιζήμιες ή καταστροφικές.
Υπάρχει γνώση και δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης του επιστημονικού προσωπικού, όταν καλείται να σχεδιάσει και να προτείνει λύσεις σε συγκεκριμένο πλαίσιο.
Με τη νέα θεσμική πραγματικότητα των Καλλικρατικών Δήμων ανοίγονται νέες προοπτικές και δυνατότητες. Παράλληλα δημιουργούνται αυξημένες ευθύνες σε όσους έχουν κληθεί να δώσουν σάρκα και οστά στο νέο θεσμό.
Υπάρχουν βεβαίως αδυναμίες. Αυτές όμως μπορούν εύκολα να εντοπιστούν στην πορεία και να αντιμετωπιστούν ανάλογα.
Πάντως το βήμα που έγινε ήταν τολμηρό και αποτελούσε πάγιο αίτημα Αυτοδιοικητικών και πολιτικών δυνάμεων της χώρας.
Χρέος μας είναι όσοι έχουμε σήμερα την ευθύνη της υλοποίησης του να δημιουργήσουμε το ΝΕΟ να αποδείξουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα και να δημιουργήσουμε συνθήκες ανάπτυξης μέσα στην κρίση.
Είναι βέβαιο ότι θα κριθούμε όλοι εκ του αποτελέσματος και η ευθύνη μας από δω και πέρα είναι εξαιρετικά μεγάλη.
Η νέα θεσμική πραγματικότητα είναι ένα καλό εργαλείο.
Οφείλουμε να το χρησιμοποιήσουμε σωστά και να προχωρήσουμε με γρήγορους ρυθμούς δίδοντας στην ανάπτυξη το περιεχόμενο που και οι πολίτες επιθυμούν και η χώρα μας έχει ανάγκη.
Επιτρέψτε μου καταλήγοντας να πω, πως παρά τα όσα δυσμενή λέγονται και γράφονται καθημερινά εγώ παραμένω αισιόδοξος.
Η αισιοδοξία μου αυτή στηρίζεται σε πραγματικά δεδομένα αλλά και στις προσωπικές μου εμπειρίες.
Η ανατροπή της σημερινής δύσκολης κατάστασης είναι δυνατή. Απλώς απαιτείται Όραμα, Σχέδιο και δουλειά πολλή.
Απαιτείται παράλληλα μια νέα ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΟΗΣΗ με κοινούς κανόνες αρχές και διαδικασίες, με έξυπνα οργανωτικά και λειτουργικά σχήματα που θα στηρίζουν την Αποκέντρωση, την Ανάπτυξη και την ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Είναι επιτακτική ανάγκη να αναζητήσουμε «καινούριο δρόμο».
Ας το επιχειρήσομε με την επιμονή και τη θέληση που παραγγέλνει ο ποιητής «Μην ψάχνεις για μονοπάτι. Δεν υπάρχει. Θα το ανοίξεις εσύ με τα δικά σου βήματα..»