ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Γ Ε Ν Ι Κ Α
Το Όραμα για ένα Δήμο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις προσδοκίες του Δημότη και στις απαιτήσεις μιας σύγχρονης Ευρωπαϊκής Πόλης που σέβεται και αναδεικνύει την ιστορία της και τον πολιτισμό της, αποτυπώνεται σε 3 ενότητες στο ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ - ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ του Δήμου Ηρακλείου.
Η έγκαιρη υλοποίηση του Αναπτυξιακού Μοντέλου κρίνεται επιτακτική, ιδιαίτερα στην δύσκολη οικονομική συγκυρία και στοχεύει στην δημιουργία των απαραιτήτων υποδομών, έργων και παρεμβάσεων που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, προστατεύουν το περιβάλλον, αναβαθμίζουν την καθημερινότητα, ενισχύουν την οικονομική αλλά και την πολιτιστική δραστηριότητα και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Ο Ολοκληρωμένος Σχεδιασμός και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης συνδέονται και στηρίζονται σε διασφαλισμένους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους. Πλέον αυτών έχουν προταθεί από τη Δημοτική Αρχή σε Υπουργεία και Περιφέρεια, Έργα και Δράσεις Υπερτοπικού Χαρακτήρα που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Δήμο Ηρακλείου.
Οι Γενικές Αρχές του Επιχειρησιακού – Αναπτυξιακού Μοντέλου περιλαμβάνουν:
ΕΝΤΟΣ ΤΕΙΧΩΝ
Με σεβασμό στην ιστορία σχεδιάζουμε, παρεμβαίνουμε
και αναδεικνύουμε το Ηράκλειο του 21ου αιώνα.
Ως μια πόλη με ταυτότητα, προοπτικές και επίκεντρο τον Πολίτη.
Δημοτική Αρχή θέτει σε πρώτη προτεραιότητα την ανάδειξη και αξιοποίηση του μνημειακού πλούτου της παλιάς πόλης, ενώ ταυτόχρονα στοχεύει στην αποκατάσταση της σχέσης της πόλης με τη θάλασσα και το παραλιακό της μέτωπο.
• Προστασία και ανάδειξη του οχυρωματικού περιβόλου
Αυτό επιτυγχάνεται με το σχεδιασμό ενός προγράμματος δράσεων που αποσκοπεί στην προβολή και ανάδειξη του μεγαλύτερου και καλύτερα μέχρι σήμερα σωζόμενου μεσαιωνικού οχυρωματικού περιβόλου στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, που τονίζει ιδιαίτερα την ιστορική φυσιογνωμία της πόλης του Ηρακλείου.
Στο πλαίσιο αυτό αποκαθίστανται στατικά και δίνονται σε λειτουργία οι μεσαιωνικές πύλες και στοές του Χάνδακα που ανοίγουν ξανά μέσα από νέες χρήσεις πολιτισμικού χαρακτήρα, όπως είναι η πύλη ΜΑΚΑΣΙ που σήμερα λειτουργεί ως «μουσείο ιστορίας και μνήμης», η πύλη Βηθλεέμ που φιλοξενεί έκθεση για τη ζωή και τη δράση του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου και άλλες, ενώ πολύ σύντομα ολοκληρώνονται οι εργασίες αποκατάστασης της πύλης του ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ. Η Πύλη του ΙΗΣΟΥ, αφού αποκατασταθεί (έχει ενταχθεί μαζί με ένα σύνολο έργων στο Πρόγραμμα Ολοκληρωμένο Σχεδίου Αστικής Ανάπλασης στα πλαίσια του ΕΣΠΑ) θα φιλοξενήσει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μόνιμη έκθεση, αφιερωμένη στο μεγάλο κρητικό συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη.
Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την πλήρη αξιοποίηση και επομένως ανάδειξη όλων των τμημάτων της ενετικής οχύρωσης θα προκύψει από Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό χρήσεων (master plan). Προς την κατεύθυνση αυτή έχει ήδη ολοκληρωθεί η αναγκαία για το διαγωνισμό τοπογραφική αποτύπωση του συνόλου των τειχών και συντάσσεται το τεύχος της προκήρυξης του Διαγωνισμού.
• Οργανική και λειτουργική σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα
Την ίδια στιγμή η Δημοτική Αρχή προωθεί μελέτες για την αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου της πόλης συμπεριλαμβανομένου των ενετικών νεωρίων μέσα από Πανελλήνιους Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς που έχει ολοκληρώσει με απόλυτη επιτυχία και με μεγάλη ανταπόκριση όσον αφορά στις συμμετοχές μελετητικών ομάδων.
Στους δύο αυτούς διαγωνισμούς με θέμα την «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ & ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΝΕΩΡΙΟΥ ΤΗΣ ΔΕΞΑΜΕΝΗΣ ΖΑΝΕ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΑΛΑΤΟΣ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ» και την «ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΔΥΤΙΚΩΝ ΝΕΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ» μελετήθηκε μαζί με τα συγκροτήματα των νεωρίων και ο ευρύτερος περιβάλλων χώρος των μνημειακών συγκροτημάτων και προτάθηκαν πιθανές συνδέσεις μεταξύ αυτών (πλ. 18 Άγγλων, 25ης Αυγούστου, πλ. Θειακάκη, οδός Επιμενίδου, οδός Δ. Μποφώρ).
Σήμερα ο Δήμος Ηρακλείου, σε συνεργασία με τα μελετητικά γραφεία που έλαβαν τα πρώτα βραβεία στους σχετικούς διαγωνισμούς, προχωρά σε πρώτη φάση στη σύνταξη και προώθηση προς έγκριση, μετά από δημόσιο διάλογο και γνωμοδοτήσεις συναρμόδιων φορέων και υπηρεσιών, ενός Γενικού Σχεδίου τύπου ‘’Μaster Plan” για όλη την περιοχή παρέμβασης.
Με το master plan θα συγκεκριμενοποιηθούν οι επιμέρους χρήσεις που προβλέπουν οι μελέτες για τα δυο μνημειακά συγκροτήματα και τους δημόσιους χώρους, θα αποσαφηνιστεί ο χαρακτήρας και η πολεοδομική λειτουργία τους, καθώς και του ενετικού λιμανιού και θα εναρμονισθεί ο προβλεπόμενος για την περιοχή σχεδιασμός με άλλες υφιστάμενες μελέτες αλλά και δράσεις που προβλέπονται για την περιοχή. Τέλος ο σχεδιασμός, αυτός θα αποτελέσει τη βάση για την υλοποίηση των μελετών του αντικειμένου των δυο διαγωνισμών για την ανάδειξη των μνημείων και του ενετικού λιμανιού, την ανάπλαση της περιοχής και την ένταξή της στις λειτουργίες της πόλης.
Παράλληλα, ο Δήμος προωθεί τις διαδικασίες για την υλοποίηση άλλων σημαντικών παρεμβάσεων στην ευρύτερη περιοχή του παραλιακού μετώπου, με στόχο την οργανική και λειτουργική σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα.
Ενδεικτικά αναφέρεται η επαναλειτουργία της πύλης ΣΑΜΠΙΟΝΑΡΑ μετά από την αποκατάστασή της και τη διαμόρφωση του επικείμενου κοινόχρηστου χώρου στην οδό Δ. Μποφώρ, με την οποία θα έχουν οι επισκέπτες του Ηρακλείου τη δυνατότητα να προσεγγίσουν την Παλιά Πόλη από το ενετικό λιμάνι μέσω της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας πύλης – στοάς του ενετικού οχυρωματικού περιβόλου του Ηρακλείου.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ανάπλαση της περιοχής του πρώην ΞΕΝΙΑ, η αναβάθμιση της εικόνας του κόλπου Δερματά σε σχέση με το νέο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το χώρο της πρώην Λαχαναγοράς, όπως και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του μνημειακού ναού του Αγ. Πέτρου (μελέτη που ήδη ολοκληρώθηκε και το έργο προωθείται προς υλοποίηση). Όλες αφορούν ουσιαστικές παρεμβάσεις που προέκυψαν από ειδικές μελέτες και από τον Πανευρωπαϊκό Αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Europan 4 και συμβάλλουν καθοριστικά στην αποκατάσταση μιας στενότερης σχέσης της πόλης και των κατοίκων – επισκεπτών της με τη θάλασσα.
Η δημιουργία πεζογέφυρας που θα ενώσει την περιοχή του πρώην Καράβολα με τον προμαχώνα του Αγ. Ανδρέα και τον περίβολο των τειχών θα δώσει τη δυνατότητα στον επισκέπτη και περιπατητή να αποκτήσει, ιδιαίτερα από την παραλία, μια πλήρη εικόνα των τειχών και της ιστορικής φυσιογνωμίας της πόλης του Ηρακλείου.
• «Ηράκλειο κάθε βήμα .... ένα ταξίδι στην ιστορία»
Ο αστικός ιστός της παλιάς πόλης του Χάνδακα της ενετοκρατίας και των μετέπειτα ιστορικών περιόδων γίνεται το αντικείμενο ενός Ολοκληρωμένου Σχεδίου Αστικής Ανάπτυξης με αξιοποίηση των χρηματοδοτικών ευκαιριών του ΕΣΠΑ και άλλων πρωτοβουλιών με το διακριτό τίτλο «Hράκλειο κάθε βήμα .... ένα ταξίδι στην ιστορία».
Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα Ολοκληρωμένο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης με έργα και δράσεις, για την εντός Τειχών Πόλη και έχει ως Κεντρικό του στόχο την ανάδειξη της Παλιάς Πόλης του Ηρακλείου ως μιας πόλης με ταυτότητα, με πλούσια ιστορία και πολιτισμό, με προοπτικές και δυνατότητες αειφόρου ανάπτυξης. Μιας πόλης δυναμικής, ελκυστικής, που ξέρει και καταφέρνει να μετατρέπει με σχέδιο και όραμα τις αδυναμίες της σε ισχυρά της σημεία.
• Το Πρόγραμμα μας επιχειρεί, μέσα απο καίριες παρεμβάσεις σε υποδομές, με τη χρήση νέων τεχνολογιών, με ήπιες δράσεις αναβάθμισης που αφορούν το περιβάλλον από τη μια, αλλά και με τη δημιουργία στοχευμένων κοινωνικών δομών, μαζί με την ευαισθητοποίηση των πολιτών από την άλλη, να αλλάξει την εικόνα της περιοχής, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής για τους κάτοικους, τον επαγγελματία, τον επισκέπτη. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκουμε την ολοκλήρωση και την πλήρη λειτουργία του Μουσείου Ηρακλείου μέσα στο 2012 καθώς και την προώθηση της πρωτοβουλίας για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Κνωσού
• Όλες οι δράσεις συγκλίνουν σ’ ένα κοινό στόχο που αποβλέπει στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, την κοινωνική συνοχή και την αρμονική συνύπαρξη διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων μέσα σε κλίμα δημιουργικής συνεργασίας και κατανόησης για το καλό του κοινωνικού συνόλου.
• Μέσα απ’ αυτές τις δραστηριότητες επιχειρούμε:
• Ν’ ανακαλύψουμε βήμα ... βήμα τους κρυμμένους θησαυρούς (τα ενετικά τείχη, με τις πύλες και τις χαμηλές πλατείες, τα καλντερίμια, τα μικρά ξέφωτα, τα ελκυστικά νεοκλασικά, τις εκκλησίες με τη μεγάλη θρησκευτική και αρχιτεκτονική παράδοση) με σεβασμό πάντα στην ιστορία, αλλά και στα σημερινά δεδομένα της περιοχής και τις τάσεις που αναπτύσσονται
• Ν’ αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα και τις ανάγκες της πόλης (στήριξη επιχειρηματικότητας, κοινωνικές ανάγκες, (δια)-πολιτισμικές παρεμβάσεις), λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της
Τέλος στις μόνιμες προτεραιότητες της Δημοτικής Αρχής είναι και εξακολουθεί να παραμένει το περιβάλλον και η αναβάθμιση του παράλληλα με συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής των δημοτών.
ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΑΛΙΑΣ ΠΟΛΗΣ
(Ηράκλειο κάθε βήμα .... ένα ταξίδι στην ιστορία)
• Διαμόρφωση Λεωφόρου Δικαιοσύνης
• Ανάπλαση των βασικών οδών πρόσβασης και του περιβάλλοντα χώρου του πολιτιστικού - συνεδριακού κέντρου Ηρακλείου - ΦΑΣΗ Α''
• Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη του μετώπου της Πύλης Ιησού. Διαμόρφωση Πύλης Ιησού σε εκθεσιακό χώρο για τη ζωή και το έργο του Ν. Καζαντζάκη
• Εξοπλισμός νέου κτιρίου Φιλαρμονικής Δήμου Ηρακλείου, Δημιουργία - εξοπλισμός ορχήστρας σύγχρονης μουσικής νέων
• Πρόγραμμα ανακύκλωσης απορριμμάτων «ΠΟΡΤΑ-ΠΟΡΤΑ»
• «Ηράκλειο κάθε βήμα ... ένα ταξίδι στην ιστορία» Ηλεκτρονική περιήγηση στην παλιά πόλη Ηρακλείου
• Κοινωνική παρέμβαση - ενημέρωση από ΚΕΘΕΑ
• Διαπολιτισμική δράση στα σχολεία της περιοχής
• Δράσεις προβολής και δικτύωσης του σχεδίου
• Διαμόρφωση Ίδης - Καλοκαιρινού - Μικρή Έβανς
• Ανάπλαση των βασικών οδών πρόσβασης και του περιβάλλοντα χώρου του πολιτιστικού -συνεδριακού κέντρου Ηρακλείου - ΦΑΣΗ Β''
• Αγορά Ιερού Ναού Αγίας Αναστασίας στην Οδό Δελημάρκου και μετατροπή του σε κτήριο πολιτισμού
• Διαμόρφωση δικτύου πεζοδρόμου Οδών Κριτοβουλίδου - Αρχανών
• Διαμόρφωση Δικτύου πεζοδρόμου Οδών Τριφύτσου - Καλλονάδων
• Διαμόρφωση βορείου τμήματος πλατείας Κορνάρου
• Διαμόρφωση και ανάδειξη Κοινόχρηστου χώρου επί της Λ. Δικαιοσύνης σε επαφή με το Αραβοβυζαντινό τείχος
• Δημιουργία πολυχώρου πολιτιστικής έκφρασης & κοινωνικής στήριξης, Κτήριο Δήμου στην Λ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου
Πλέον αυτών κορυφαία θέση στις προτεραιότητες της Δημοτικής Αρχής βρίσκονται η Oλοκλήρωση του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου (ΠΣΚΗ), του κτιρίου «Αχτάρικα» που θα στεγάσει την Δημοτική Βικελαία Βιβλιοθήκη, του Περιβάλλοντος χώρου του Αγ. Πέτρου, του πρώην Πανανείου Νοσοκομείου καθώς και οι αναπλάσεις της περιοχής Ανάληψης και Πλατείας Ελευθερίας
Έχουν αποτυπωθεί και μελετώνται ήδη για παρεμβάσεις ανάπλασης, η οδός 1821, η οδός Πεδιάδος και οι πάροδοι της, η περιοχή του «Λάκκου», η περιοχή μεταξύ των οδών Μιχελιδάκη – Ψαρομηλίγκων και η πεζοδρόμηση της οδού Κατεχάκη.
ΕΚΤΟΣ ΤΕΙΧΩΝ
Η εκτός τειχών Πόλη (Περιφερειακό Ηράκλειο)
Στη συγκεκριμένη ενότητα κορυφαία προτεραιότητα είναι η Πολεοδομική Χωροταξική οργάνωση και η πλήρης εφαρμογή του Σχεδίου Πόλης. Έτσι επιτυγχάνεται η απελευθέρωση και διάθεση στους πολίτες όλων των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων, (Πάρκα, Πλατείες, Σχολεία, Παιδικοί Σταθμοί, Παιδικές χαρές, Αθλητικοί Χώροι, κ.τ.λ).
Ταυτόχρονα υλοποιούνται, οι προβλεπόμενες διανοίξεις, του Σχεδίου Πόλης και η κατασκευή των απαραίτητων έργων υποδομής.
Παράλληλα αναβαθμίζονται και διαπλατύνονται οι μεγάλοι οδικοί άξονες Παπαναστασίου, Ούλαφ Πάλμε, Μεγάλου Αλεξάνδρου, Παρασκευοπούλου, Ξάνθου, Λεωφ. Ικάρου, Χριστομιχάλη Ξυλούρη, Μπαντουβά, Ιερωνυμάκη, κ.α..
Αναβαθμίζεται επίσης το αστικό περιβάλλον με υπογειώσεις των Δικτύων Κοινής Ωφέλειας και εκτεταμένες φυτεύσεις μεγάλων δέντρων και θάμνων στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ¨Πράσινο Ηράκλειο¨.
Προωθούμε την κατασκευή Μαρίνας (με Πράσινα Χαρακτηριστικά) στην ευρύτερη περιοχή του Παγκρητίου Σταδίου.
Γίνεται ακόμα σημαντική διεύρυνση των Κοινωνικών Δομών με Παιδικούς – Βρεφονηπιακούς Σταθμούς, Βοήθεια στο Σπίτι, Κ.Η.Φ.Η.,κ.τ.λ.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται από την Δημοτική Αρχή στον Ελεύθερο Δημόσιο χώρο, που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα ως τόπος επικοινωνίας, συνάφειας και συνάθροισης των πολιτών.
Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης το Ολοκληρωμένο Σχέδιο Αστικής Ανάπτυξης Αλικαρνασσού (ΟΣΑΑ) με σημαντικές παρεμβάσεις όπως:
Προωθείται η απομάκρυνση του Αεροδρομίου ¨Ν. Καζαντζάκης¨ και των Φυλακών, και η σύνταξη σχεδίου ¨Master Plan¨ για την αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής.
Τέλος διεκδικούμε την παραχώρηση των παλαιών Στρατοπέδων και την αξιοποίηση τους προς όφελος της κοινωνίας.
Στις προτεραιότητές μας επίσης βρίσκεται η πραγματοποίηση Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών σκοπός του οποίου θα είναι η αναζήτηση προτάσεων για βελτίωση των συνθηκών ζωής και λειτουργίας σε περιοχές με υποβαθμισμένο αστικό περιβάλλον.
Η δημιουργία δηλαδή νέου ¨Συλλογικού χώρου¨ για τους πολίτες σ’ αυτές τις περιοχές που θα προκύπτει από τη συνένωση οικοδομικών τετραγώνων και την αξιοποίηση όλων των επιμέρους στοιχείων εκείνων. Στο διαγωνισμό με την ονομασία «ΗΡΑΚΛΕΙΟ Χ 4» θα γίνεται ελεύθερη επιλογή 4 τυπικών οικοδομικών τετραγώνων σε ¨βεβαρυμμένες¨ περιβαλλοντικά γειτονιές και κατάθεση προτάσεων που θα αξιοποιούν όλα τα στοιχεία π.χ ενδιάμεσοι δρόμοι, ακάλυπτοι χώροι, υφιστάμενα κενά, κ.τ.λ., προσδίδοντας μια καινούργια ¨ταυτότητα¨ στο χώρο. Μια ¨ταυτότητα¨ πιο αισιόδοξη, πιο λειτουργική, πιο ανθρώπινη.
Η πρωτοβουλία μας αυτή γίνεται σε συνεργασία με την ¨Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων & Αναπλάσεις Α.Ε.¨ με την οποία βρισκόμαστε σε άμεση επαφή και δρομολογούμε όλες τις διαδικασίες για την πραγματοποίηση του σχετικού διαγωνισμού.
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΝΔΟΧΩΡΑ
Με τον «Καλλικράτη» το Ηράκλειο απέκτησε σημαντική ενδοχώρα υψηλής παραγωγικότητας που έχει άμεση ανάγκη από συγκεκριμένες παρεμβάσεις.
Οι παρεμβάσεις αυτές προγραμματίζονται στο πλαίσιο των ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Αγροτικού χώρου, τα οποία στοχεύουν στην εξασφάλιση :
Μαζί με το φυσικό εκθετήριο των προϊόντων θα αναπτυχθεί ψηφιακή πλατφόρμα προώθησης που θα ΣΤΟΧΕΥΕΙ:
Όλες αυτές οι δράσεις και τα έργα που προτείνονται, σε συνδυασμό με τα υπερτοπικού χαρακτήρα έργα αποτελούν ένα Ολοκληρωμένο Σχεδιασμό, με αναπτυξιακή προοπτική αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα του Δήμου και αναβαθμίζουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των Δημοτών.
Σε συνδυασμό μάλιστα με τα σχεδιαζόμενα έργα από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις (ΔΕΥΑΗ, ΔΕΠΤΑΗ, Αθλητισμού, κ.τ.λ.), ο Δήμος, δημιουργεί τις απαραίτητες υποδομές που θα υποστηρίξουν την Νέα Στρατηγική που στοχεύει :
_ |