Η 15η Νοεμβρίου έχει ορισθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας, η Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική του ΠΑ.Γ.Ν.Η., το Κέντρο Υγείας Ηρακλείου και η Πνευμονολογική Κλινική του Γ.Ν.Η. «Βενιζέλειο», υπό την αιγίδα της 7ης Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης οργανώνουν δωρεάν σπιρομέτρηση και εξέταση, την Τετάρτη 15η Νοεμβρίου 2017, από τις 09:00 έως τις 13:00, στον ισόγειο χώρο του Κέντρου Υγείας Ηρακλείου (3ο χλμ. Εθνικής Οδού Ηρακλείου Μοιρών, Εσταυρωμένος). Οι πολίτες μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον στα τηλέφωνα 2813-404421 και 2813-404434 (Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών της 7ης Υ.ΠΕ. Κρήτης) για την καλύτερη εξυπηρέτησή τους.

Tα δεδομένα της μεγάλης πανευρωπαϊκής μελέτης ERS COPD Audit study που πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή 16000 ασθενών, στην οποία συμμετείχε και η χώρα μας αποδεικνύoυν ότι το 7% των Ελλήνων ασθενών με ΧΑΠ που θα νοσηλευτεί στο νοσοκομείο λόγω παρόξυνσης θα πεθάνει εντός 3 μηνών!!! Η κυριότερη αιτία είναι το κάπνισμα, αλλά και η χρήση τζακιών ή ξυλοσομπών επιδεινώνουν το πρόβλημα.

Παγκόσμιες διαπιστώσεις δείχνουν

1. Η ΧΑΠ είναι η 5η αιτία θανάτου παγκοσμίως και θα ανέβει στην 3η έως το 2020.

2. Ευθύνεται κάθε χρόνο για περισσότερους από τρία εκατομμύρια θανάτους στον πλανήτη μας και εκτιμάται ότι προκαλεί παγκοσμίως περισσότερες από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας (disability-adjusted life-years).

3. Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο (π.χ. στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δις. δολάρια ετησίως)

4. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε την ΧΑΠ σε μία από τις 5 πιο επικίνδυνες αρρώστιες της επόμενης χιλιετίας και συντονίζει προσπάθειες για την αντιμετώπισή της, όπως αυτή με το ακρωνύμιο GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease).

Διαπιστώσεις για την Ελλάδα

1. 9 ενήλικες καπνιστές στους 100 στην χώρα μας πάσχουν από τη νόσο (8.4%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν

2. Το 56% δηλαδή 300.000 αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.

3. Οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν

4. Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες 11,6% έναντι 4,8%

5. Στην Κρήτη πάσχουν 60.000 άτομα, 10.000 από τους οποίους με προχωρημένη νόσο. Περίπου 4.000 ζουν μόνο με χορήγηση οξυγόνου κατ’ οίκον.

Τι προκαλεί την ΧΑΠ

Το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου για την ΧΑΠ. Τώρα τελευταία όμως με την οικονομική κρίση η χρήση τζακιών, σομπών κλπ επιδεινώνει σοβαρά το πρόβλημα, ιδίως στα αστικά κέντρα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματά τους. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ (βήχας, πτύελα, δυσκολία αναπνοής στην μυϊκή προσπάθεια) χαρακτηρίζονται από ύπουλη εμφάνιση και σταδιακή επιδείνωση. Το πρόβλημα με τα συμπτώματα είναι ότι έχουν τόσο ύπουλη εμφάνιση ώστε οι πάσχοντες για κάποια χρόνια να τα θεωρούν λανθασμένα σαν μία φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος και της ηλικίας που αυξάνεται. Έτσι, δεν καταφεύγουν έγκαιρα στον πνευμονολόγο για να εξεταστούν και να υποβληθούν σε σπιρομέτρηση ,που είναι η εξέταση που αποκαλύπτει την νόσο.

Ο σιωπηλός δολοφόνος

Η ΧΑΠ αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Οι βλάβες αυτές από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμες. Δυστυχώς, μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και 2-3 κρίσεις επιδείνωσης της αρρώστιας τον χρόνο, κρίσεις που συχνά τον οδηγούν να εισαχθεί και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτήν ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς ο ασθενής καθηλώνεται σε μια αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένεια του και από την λήψη οξυγόνου καθ’ όλο το 24ωρο.

Τι πρέπει να γίνει

1. Ο καπνιστής πάνω από τα 35 με ένα έστω από τα συμπτώματα βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια να επισκεφθεί τον πνευμονολόγο και προφανώς να διακόψει το κάπνισμα!

2. Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ) σε πιστοποιημένα πνευμονολογικά ιατρεία και να καταφύγουν στα ιατρεία βοήθειας διακοπής καπνίσματος.

3. Οι πάσχοντες που δεν το γνωρίζουν, διατρέχουν κίνδυνο εκδήλωσης σοβαρού εμφράγματος ή και εγκεφαλικού, συχνή επιπλοκή-συνοσηρότητα της ΧΑΠ.

4. Όλοι οι διαγνωσθέντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου.

5. Επάνδρωση των υγειονομικών μονάδων με ειδικά εκπαιδευμένους γιατρούς για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία.

6. Αυστηρή εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους όχι μόνο με κατασταλτικά μέτρα αλλά και με την ενεργητική διεκδίκηση από τους ίδιους τους πολίτες του δικαιώματός τους σε απαλλαγμένο από καπνό περιβάλλον.