Περιγραφή του προγράμματος ενδυνάμωσης νέων γυναικών WOMENTORS

Η ανάγκη

Ο δείκτης ισότητας των φύλων για το 2020 κατατάσσει την Ελλάδα στην τελευταία θέση της ΕΕ-28. Η χώρα μας εμφανίζει μια από τις μεγαλύτερες διαφορές στα ποσοστά απασχόλησης γυναικών–ανδρών. Το 2018 το 23,7% των γυναικών του ενεργού πληθυσμού ήταν άνεργες σε σύγκριση με το 14,7% των ανδρών.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, η οικονομική κρίση και τα μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα οδήγησαν σε υψηλά ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης των γυναικών, πολλές από τις οποίες κλήθηκαν να καλύψουν το έλλειμμα κοινωνικών υπηρεσιών φροντίδας των παιδιών και των εξαρτώμενων ατόμων (ηλικιωμένων, ασθενών κ.ά.). Αντίστοιχα, ο ΟΗΕ καταγράφει δυσανάλογες επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 για τη γυναίκα, ιδιαίτερα σε θέματα ενδοοικογενειακής βίας, ανεργίας και φροντίδας του σπιτιού και των οικείων. Στην Ελλάδα το 85% των γυναικών ασχολούνται με τη μαγειρική και το σπίτι κάθε μέρα τουλάχιστον 1 ώρα σε σύγκριση με το 16% των ανδρών. Ο χρόνος που οι άνδρες φροντίζουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους στην Ελλάδα είναι μεταξύ των χαμηλότερων στην ΕΕ. Η μη αμειβόμενη εργασία στο πλαίσιο της φροντίδας της οικογένειας διογκώνεται και δυσχεραίνεται η εναρμόνιση επαγγελματικής και οικογενειακής/ιδιωτικής ζωής.

Το νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία της μητρότητας συχνά δεν εφαρμόζεται και παρατηρούνται διακρίσεις σε βάρος γυναικών που είναι έγκυες ή έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις, ειδικά σε υψηλόβαθμες θέσεις. Οι γυναίκες κάτω των 30 και άνω των 50 αντιμετωπίζουν διπλή διάκριση λόγω φύλου και ηλικίας. Οι τελευταίες διαθέσιμες μετρήσεις επιβεβαιώνουν το χάσμα αμοιβής για ίση εργασία εις βάρος των γυναικών. Οι Ελληνίδες κατέχουν την προτελευταία θέση της ΕΕ-28 στη συμμετοχή σε θέσεις εξουσίας (πολιτική, διοικητικά συμβούλια εταιρειών, υψηλόβαθμες θέσεις κ.λπ.).

Η βία κατά των γυναικών υφίσταται, όμως συχνά αποκρύπτεται λόγω φόβου για το στίγμα ή για να μη διαταραχθεί η οικογένεια. Αντίστοιχα, δεν καταγγέλλονται περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία λόγω φόβου απόλυσης.

Το επίπεδο εκπαίδευσης των κοριτσιών έως 35 ετών είναι γενικά υψηλό (52% απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), αλλά η φοίτηση σε θετικές επιστήμες και μηχανική είναι πολύ περιορισμένη.

Η 65χρονη Ελληνίδα έχει προσδόκιμο ζωής άλλα 19 έτη, όμως μόνο το 1/3 αυτών θα είναι απαλλαγμένα από αναπηρίες (Προφίλ υγείας 2019, Ελλάδα). 25,4% των γυναικών παρουσιάζουν πρόβλημα στα οστά, στις αρθρώσεις ή στους μυς, το οποίο προκλήθηκε ή επιδεινώθηκε από την εργασία τους (ΕΛΣΤΑΤ). Το 30% της συνολικής επιβάρυνσης από ασθένειες στην Ελλάδα συνδέεται με τη συμπεριφορά, με διατροφικούς κινδύνους και με έλλειψη σωματικής άσκησης (Ινστιτούτου Μέτρησης και Αξιολόγησης της Υγείας). Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από τις ευρωπαϊκές μετρήσεις (ετήσια έκθεση του 2019 για την ισότητα φύλων, εξαμηνιαίο δελτίο δεδομένων συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό).

Η Ελλάδα υστερεί στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών σε σχέση με άλλα κράτη της ΕE, τα πρότυπα και στερεότυπα διάκρισης τείνουν να διαιωνίζονται, ενώ δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα ενδυνάμωση νέων γυναικών σε ολόκληρο το φάσμα των ζητημάτων ισότητας των φύλων. Η ολιστική ενδυνάμωση είναι επιτακτική ανάγκη.

Τι ειναι το Womentors

Το WOMENTORS είναι ένα πρόγραμμα πανελλαδικής εμβέλειας που στοχεύει στην πολύπλευρη ενδυνάμωση νέων γυναικών μέσω εκπαίδευσης και ανάπτυξης ικανοτήτων για μεγαλύτερη συμμετοχή, λήψη αποφάσεων, δύναμη και δράση, ώστε να αναλάβουν τον πλήρη έλεγχο της ζωής τους σε σχέση με την οικονομική τους δραστηριότητα, το δημόσιο/πολιτικό χώρο που έχουν στη διάθεσή τους, την εναρμόνιση του επαγγελματικού με τον προσωπικό χρόνο, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους στην εργασία και σε όλους τους τομείς της ζωής και την υγεία τους.

177 νέες εκπαιδεύονται ως Leaders και αναλαμβάνουν τον Νοέμβριο του 2020 ηγετική δράση, οργανώνοντας μέσα σε 2 έτη σειρά σεμιναρίων ενδυνάμωσης για 50 νέες γυναίκες η καθεμία.

Έτσι, δημιουργείται ένα πανελλαδικό δίκτυο 9.000 γυναικών 18-35 ετών, οι οποίες συμμετέχουν σε δράσεις ολιστικής ενδυνάμωσης οι οποίες κατά το έτος 2020-21 θα πραγματοποιηθούν διαδικτυακά, ενώ το 2021-22 θα γίνουν διά ζώσης σε 15 πόλεις της Ελλάδας. Συντονιστικό και συμβουλευτικό ρόλο σε τοπικό επίπεδο αναλαμβάνουν 27 γυναίκες με γνώσεις ενδυνάμωσης.

Κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων υπάρχει δυνατότητα τηλεδιάσκεψης με γυναίκες μέντορες. Προβάλλονται θετικά γυναικεία πρότυπα μέσω βίντεο (ασύγχρονα) σε 35.000 γυναίκες κάθε ηλικίας και γίνεται ενδοσχολική ενημέρωση σε 4.000 κορίτσια και ισάριθμα αγόρια ηλικίας 12-18.

Το Ίδρυμα Λαμπράκη αναλαμβάνει τη δημιουργία και εφαρμογή βιώσιμου μοντέλου πολλαπλασιαστικής ενδυνάμωσης και συνηγορίας, την ανάπτυξη της μεθοδολογίας του έργου, την ενδυνάμωση των γυναικών (πλην της υγείας), τη δημιουργία περιεχομένου ενημέρωσης για τα σχολεία (κορίτσια και αγόρια), την οργάνωση, διαχείριση, επιστημονική πλαισίωση και υλοποίηση του έργου και την επικοινωνία. Η οργάνωση «Αποστολή Άνθρωπος» αναλαμβάνει την ενδυνάμωση και επιστημονική πλαισίωση σε θέματα υγείας.

Οι Στόχοι

Στόχος του έργου είναι η ενδυνάμωση νέων γυναικών και η δημιουργία δικτύου γυναικών που θα ασκούν δια βίου και αυτόνομα συνηγορία για τα δικαιώματα της γυναίκας.

Οι 9.000 γυναίκες που θα ωφεληθούν από τις δράσεις εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης αναμένεται να:

• γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και τα δεδομένα σχετικά με τις διακρίσεις κατά των γυναικών
• προασπίζονται τα δικαιώματά τους και αξιοποιούν υφιστάμενους υποστηρικτικούς μηχανισμούς και νομοθεσία
• ασκούν συνηγορία για τις ανάγκες των γυναικών
• αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ενδυνάμωσης γυναικών
• εισέλθουν ισότιμα με τους άντρες στην αγορά εργασίας
• διεκδικούν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα
• αξιοποιούν πλήρως τις ικανότητες και τη δυναμική τους για επαγγελματική ανέλιξη
• διεκδικούν ίση αμοιβή για ίση εργασία
• διαπραγματευτούν τους ρόλους στο σπίτι με ίσους όρους
• επιδείξουν μηδενική ανοχή στη βία
• φροντίζουν για την καλή ψυχική και σωματική τους υγεία
• μεγαλώνουν τα παιδιά τους απαλλαγμένα από στερεότυπα φύλου.

Επιπλέον, οι γυναίκες αυτές θα αναπτύξουν μία σειρά από τις λεγόμενες ήπιες δεξιότητες (soft skills), όπως:

• η αυτοεκτίμηση
• η αυτοαποτελεσματικότητα
• η ενσυναίσθηση
• η παρρησία 
• οι οργανωτικές ικανότητες
• οι ηγετικές της δεξιότητες
• η ικανότητα συνεργασίας
• η ικανότητα επικοινωνίας
• η ικανότητα διαχείρισης ομάδας
• η ικανότητα διαπραγμάτευσης
• η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα της
• η ικανότητα στοχοθεσίας και προσήλωσης στην επίτευξη των στόχων
• η διεκδικητικότητα
• η ικανότητα παρουσίασης ενώπιον κοινού κ.ά..

Οι 177 γυναίκες που θα εκπαιδευθούν ως Leaders αναμένεται να καταλάβουν τον χώρο που τους αντιστοιχεί στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή, ενώ οι τουλάχιστον 35.000 που θα δουν τα βίντεο προσωπικών αφηγήσεων άλλων γυναικών, αλλά και αντρών, αναμένεται να αναλάβουν ρόλους που στερεοτυπικά αποδίδονταν σε άντρες, να υιοθετήσουν συμπεριφορές υπέρβασης στερεοτυπικών αντιλήψεων και στάσεων και να θέσουν υψηλότερους επαγγελματικούς στόχους.

Τέλος, θα δημιουργηθεί υλικό ευαισθητοποίησης σε θέματα ισότητας για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το οποίο θα αξιοποιηθεί σε 8.000 κορίτσια και αγόρια ηλικίας 12-18 με αφορμή την ημέρα της γυναίκας. Οι έφηβοι, οι οποίοι θα ενημερωθούν και θα ευαισθητοποιηθούν στο σχολείο, αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον και ετοιμότητα να αναλάβουν δράση ή να υποστηριχθούν για θέματα φύλου στο μέλλον.

Το πλαίσιο υλοποίησης και χρηματοδότησης

Το έργο WOMENTORS υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Ίδρυμα Λαμπράκη και εταίρο την οργάνωση «Αποστολή Άνθρωπος».

Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 12εκ, χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants.

Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.

Η Επιστημονική Ομάδα του WOMENTORS

Η βασική ομάδα της Επιστημονικής Επιτροπής αποτελείται από έντεκα άτομα με ειδικότητα στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση, στην ψυχολογία, στην ιατρική, στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, στη διοίκηση επιχειρήσεων και με εκτεταμένη επαγγελματική εμπειρία και δραστηριότητα συμμετοχής στα κοινά.

Επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος είναι η κυρία Κάλλια Κουνενού, Ψυχολόγος, Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Οικογένειας στο Παιδαγωγικό Τμήμα της ΑΣΠΑΙΤΕ.

Πληροφορίες για τα υπόλοιπα μέλη της επιστημονικής ομάδας, είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του προγράμματος.

Στον ιστότοπο του WOMENTORS www.womentors.gr μπορείτε να βρείτε επιπλέον πληροφορίες για τα δωρεάν σεμινάρια και δηλώσεις συμμετοχής.

Για περαιτέρω ενημέρωση μπορείτε να απευθύνεστε στο info@womentors.gr .