ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Η συντονιστική επιτροπή της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας συζήτησε διεξοδικά το θέμα της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης και διαπίστωσε ότι οι θέσεις της που είχαν διατυπωθεί πριν 3,5 χρόνια παραμένουν επίκαιρες. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, το κτιριακό έχει προχωρήσει αρκετά από τότε και ο κ. Δήμαρχος έχει επανειλημμένα εκφράσει τη βούλησή του για την οριστική στέγαση της Βικελαίας στο ανακαινισμένο κτίριο ΑΧΤΑΡΙΚΑ, με παράλληλη αναβάθμιση της λειτουργίας της. Το σχετικό κείμενο που δημοσιεύθηκε στις 17-7-2007, έχει ως εξής:
«Η ανάγκη να συνεχίσει η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη τη λαμπρή παράδοσή της ως Εστίας Γραμμάτων και Πολιτισμού, όπου εκτός από την προώθηση της μάθησης θα προσφέρει μέσω των ποικίλων δραστηριοτήτων της και ευκαιρίες πνευματικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ επιτακτική. Η ανάπτυξη όμως της βιβλιοθήκης μας απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και συγκεκριμένες δράσεις, οι οποίες πρέπει να αρχίσουν άμεσα.
Στο πλαίσιο αυτό η Ηράκλεια Πρωτοβουλία στηρίζει τη σημαντική προσπάθεια που γίνεται από τη Δημοτική Αρχή του Ηρακλείου για την ενίσχυση-ανακαίνιση του κτιρίου ‘Αχτάρικα’, έτσι ώστε η βιβλιοθήκη μας να βρει έναν σύγχρονο και ασφαλή χώρο να στεγάσει το θησαυρό της. Η δράση δε αυτή αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για τον Ηρακλειώτη του σήμερα και μια παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Δικαίως λοιπόν συγκαταλέγεται ως μια από τις πιο ουσιαστικές παρεμβάσεις που ο Δήμος έχει επιλέξει να πραγματοποιήσει.
Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου για την απόδοση όλων των χώρων του κτιρίου ‘Αχτάρικα’ προς όφελος της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, αφού οι σημερινές ανάγκες της καθώς και οι προοπτικές ανάπτυξής της δεν επιτρέπουν κάτι διαφορετικό. Ειδικότερα για το χώρο του ισογείου, που μέχρι πρότινος είχε εμπορική χρήση, η Ηράκλεια Πρωτοβουλία πιστεύει ότι η απόδοσή του προς όφελος της βιβλιοθήκης μας είναι απαραίτητη για τη δημιουργία μιας φιλικής και εξωστρεφούς βιβλιοθήκης που θα προσελκύει στο εσωτερικό της τον Ηρακλειώτη ή τον επισκέπτη της πόλης και θα μπολιάζει τη λογική και τα συναισθήματά τους με τον τεράστιο πλούτο της. Η διαμόρφωση λοιπόν του ισογείου του κτηρίου πρέπει να γίνει αισθητικά και κτιριολογικά με τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετεί τον παραπάνω σκοπό έτσι ώστε η Βικελαία να γίνει η προέκταση της ιστορικότερης πλατείας του Ηρακλείου και να αποτελέσει την εναλλακτική πρόταση στον τρόπο ζωής που σήμερα κυριαρχεί στην πόλη μας. Για το λόγο αυτό η εκπόνηση μιας άρτιας αρχιτεκτονικής μελέτης που θα λάβει υπ’ όψη της και τις γνώσεις ειδικών με το θέμα επιστημόνων (βιβλιοθηκονόμων, συντηρητών κ.λ.π) κρίνεται επιβεβλημένη. Προτείνουμε λοιπόν προς επεξεργασία από τους ειδικούς τις παρακάτω χρήσεις:
1. Του βιβλιοπωλείου των εκδόσεων της Βικελαίας, το οποίο θα περιλαμβάνει και τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης, του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης και άλλων μη κερδοσκοπικών οργανισμών,
2. του παραδοσιακού καφενείου-αναγνωστήριου, στο οποίο θα διατίθεται ο Ελληνικός και ο ξένος τύπος καθώς και βιβλία προς ανάγνωση και θα οργανώνονται διαλέξεις και συζητήσεις,
3. της μόνιμης και της περιοδικής αίθουσας έκθεσης πολύτιμων βιβλίων και εγγράφων, τα οποία έχει στην κατοχή της η Βικελαία,
4. του χώρου νέων τεχνολογιών, όπου μέσω βάσης δεδομένων και διαδικτύου ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να συνδέεται και να μελετά την ψηφιακή έκδοση των βιβλίων αυτής ή άλλων συνεργαζόμενων βιβλιοθηκών από όλο τον κόσμο,
5. του χώρου εκμάθησης της τέχνης της παραδοσιακής τυπογραφίας, της συντήρησης χάρτου και της καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας.
Οι χρήσεις αυτές, εκτός από την αυτονόητη σημασία τους για τη μάθηση και την ανάπτυξη της Βικελαίας, θα βοηθούσαν και το εγχείρημα της φιλικής προς τον πολίτη βιβλιοθήκης, η οποία θα προσείλκυε το ενδιαφέρον ακόμη και των μη βιβλιόφιλων. Με το χρόνο δε θα τους μετέτρεπε σε φίλους και χρήστες της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον κοινωνικό ιστό. Ακόμη, με έξυπνη διαχείριση κάποιων από τις χρήσεις που αναφέρθηκαν, ο χώρος του ισογείου ενοποιημένος με τα υπόγεια που συνορεύουν με τα απομεινάρια της πύλης Βολτόνε και του Αραβοβυζαντινού τείχους θα μπορούσε να αποφέρει περισσότερα έσοδα στο Δήμο από ό,τι θα μπορούσε να εισπράξει με τη μίσθωση κάποιων καταστημάτων. Είναι δε βέβαιο ότι, αν ο πολίτης γνωρίζει ότι τα έσοδα αυτά θα διατίθενται για την ανάπτυξη της βιβλιοθήκης του, θα στηρίξει οικονομικά τις χρήσεις είτε με τη συχνή παρουσία του στο χώρο είτε μέσω χορηγιών και δωρεών.
Για τη δημιουργία βέβαια μιας βιβλιοθήκης που θα ικανοποιεί τις σημερινές απαιτήσεις δεν αρκεί μόνο η λύση του κτιριακού. Έτσι, η Ηράκλεια Πρωτοβουλία στηρίζει προτάσεις-αιτήματα όπως:
1. την πλήρωση της θέσης του Εφόρου, η οποία και παραμένει κενή από το θάνατο του Νίκου Γιανναδάκη και μετά,
2. τη δημιουργία αίθουσας οπτικοακουστικών μέσων,
3. την ενίσχυση του δανειστικού τμήματος και τη δημιουργία χώρου εκδηλώσεων παιδικού βιβλίου,
4. την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης των αρχείων,
5. την ίδρυση και τη λειτουργία παιδικού κινηματογράφου,
6. την ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με μια σειρά πνευματικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως το Ελληνικό Ινστιτούτο της Βενετίας, την Εθνική Πινακοθήκη, το Μουσείο Μπενάκη, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, το Μέγαρο Μουσικής, κ.λ.π.
7. τη συστηματική διοργάνωση διαλέξεων στο πλαίσιο θεματικών κύκλων.
Τα παραπάνω αιτήματα έχουν διατυπωθεί και στο παρελθόν, τα περισσότερα μάλιστα από τον αείμνηστο Έφορο της Βικελαίας Νίκο Γιανναδάκη. Σήμερα όμως με την ευκαιρία της ανακατασκευής του κτιρίου και της αναδιοργάνωσης της λειτουργίας της Βικελαίας είναι ώρα να τύχουν επεξεργασίας από ειδικούς και να ικανοποιηθούν. Εάν αυτό γίνει άμεσα, υπάρχει, αν και οριακά, ακόμη ο απαραίτητος χρόνος για να προκύψει ένα άριστο αποτέλεσμα.
Τέλος η Ηράκλεια Πρωτοβουλία δηλώνει αισιόδοξη για τη δραστηριοποίηση ενεργών πολιτών, οι οποίοι εθελοντικά προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην πόλη και συμβάλλουν στη συμμετοχική Δημοκρατία και την ομαλή λειτουργία του Δήμου. Καλεί δε τους πολίτες του Ηρακλείου σε μια πιο ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα της πόλης έτσι ώστε με την διάθεση προσφοράς, τις δημιουργικές προτάσεις και την καλόπιστη κριτική τους να συμβάλουν στην επίλυση προβλημάτων και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για έναν τόπο που όλοι προσδοκούμε.»
Όπως έχουμε διαπιστώσει, πολλές από τις παραπάνω προτεινόμενες χρήσεις έχουν ήδη ληφθεί υπόψη, ενώ στελέχη της παράταξης μέσα από θεσμικές θέσεις στη διοίκηση του Δήμου έχουν συμβάλει αποφασιστικά στο δύσκολο έργο της ανακατασκευής του κτιρίου, το οποίο τόσα χρόνια είχε αφεθεί στην τύχη του. Παρά την κακόπιστη πολλές φορές κριτική, οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από το Δημοτικό Συμβούλιο, όπου η Ηράκλεια Πρωτοβουλία θα στηρίξει τις θέσεις της, ως συνεργαζόμενη παράταξη με τη Δημοτική αρχή.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Κώστας Βαρβεράκης