Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, τα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης έργων του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου Γιάννη Τσαρούχη με τίτλο «Θεατές και θεώμενοι»  από τη συλλογή σύγχρονης Τέχνης του Ζαχαρία Γ. Πορταλάκη, παρουσία του Δημάρχου Ηρακλείου και προέδρου της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών Αλέξη Καλοκαιρινού, του ίδιου του συλλέκτη και πλήθους κόσμου που ξεναγήθηκε στην έκθεση και θαύμασε τα έργα.

 Την εκδήλωση προλόγισε, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του  Ιστορικού Μουσείου ο Αλέξης Καλοκαιρινός, επισημαίνοντας ότι η συλλογή έργων τέχνης του  Ζαχαρία Πορταλάκη, είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο το οποίο η πόλη έχει την υποχρέωση να το αξιοποιήσει να το αναδείξει. Επίσης σημείωσε ότι  το Ίδρυμα  Καλοκαιρινού έχει κινηθεί προς τη κατεύθυνση της δημιουργίας ενός Κέντρου Νεώτερης και Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας του οποίου η μελέτη είναι σχεδόν έτοιμη, σημειώνοντας ότι: «Από τη βάση αυτή όχι μόνο από αυτή αλλά κυριότερα από αυτή μπορούμε να συζητήσουμε και να σκεφτούμε πράγματα τα οποία δεν πρέπει πια να καθυστερούν. Η πόλη έχει υστερήσει σε σχέση με αυτή τη διάθεση υπάρχει η διάθεση του Ζαχαρία Πορταλάκη»

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρθηκε και στην γόνιμη συνεργασία του Ιστορικού Μουσείου με τον γνωστό Ηρακλειώτη συλλέκτη που ξεκίνησε πριν από 10 περίπου χρόνια, διανύοντας μια μακρά διαδρομή, με αποκορύφωμα το 2015 όταν εγκαταστάθηκε η εξαιρετική συλλογή των Βυζαντινών εικόνων ως μόνιμη έκθεση στο Ιστορικό μουσείο: «Είναι μία από τις επιτυχέστερες και σίγουρα από τις πιο επιβλητικές εκθέσεις Βυζαντινής μεταβυζαντινής τέχνης στην Ελλάδα και την ίδια στιγμή ξεκινήσαμε αυτό ταξίδι που είναι ένα ταξίδι στην μεγάλη συλλογή σύγχρονης τέχνης του Ζαχαρία Πορταλάκη και που με βεβαιότητα είναι η σπουδαιότερη ελληνόκτητη συλλογή έργων τέχνης. Ξεκινήσαμε το 2015 με ένα θέμα το οποίο συνέδεε τη μία αίθουσα με μια άλλη και φιλοξενήσαμε Στάμο, Παρθένη, Καπράλο που έμεινε μόνιμα στο Ιστορικό Μουσείο και  Τσαρούχη που επιστρέφει σήμερα. Μια διαδρομή η οποία διατρέχοντας αυτά τα 9 χρόνια έξι περιοδικές εκθέσεις πέρασε από τον Σπυρόπουλο πήγε στον Διαμαντόπουλο, στον Ακριθάκη, στο Σόρογκα».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός ευχαρίστησε το Ζαχαρία Πορταλάκη για την γενναιοδωρία του που επιμένει, όπως είπε, να μοιράζεται τη ματιά του και τον εσωτερικό πλούτο που δημιουργεί αυτή η ματιά στη σύγχρονη τέχνη και όλους τους συντελεστές που βοήθησαν στην πραγματοποίηση της έκθεσης, την Προέδρο του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη  Νίκη Γρυπάρη, τους επιμελητές του τόμου με τα έργα, τους συγγραφείς, την Αγγελική Πανταζή, Δέσποινα Περτσελάκη, το Υπουργείο Πολιτισμού, την Περιφέρεια Κρήτης, το Ίδρυμα Καλοκαιρινού.

Ο συλλέκτης Ζαχαρίας Πορταλάκης, στην ξεχωριστή και γεμάτη προσωπικές εμπειρίες αλλά και άγνωστες για το κοινό ιστορίες για το πώς αγάπησε την τέχνη ομιλία του, τόνισε μεταξύ άλλων πως αποφάσισε να παραχωρήσει τη σπουδαία συλλογή με τις Βυζαντινές εικόνες ανεκτίμητης ιστορικής αξίας στο Ιστορικό Μουσείο:«Συγκέντρωσα όσα έργα τέχνης μπορούσα από τους καλλιτέχνες της διασποράς και επειδή είδα ότι υπάρχει τέχνη στην Ελλάδα ήθελα να δώσω την αφορμή να συγκριθεί η Ελληνική τέχνη με τη διεθνή που πλέον είχα στα χέρια μου. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να αποδείξω ένα τέτοιο πράγμα παρά μόνο η συνέκθεση , έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε αυτή η συλλογή που από την άρνηση 20 ετών στην τέχνη έγινε πάθος, σε έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογραφίας. Αυτές οι 65 εικόνες αισθάνθηκα ότι έπρεπε να βρούνε μία στέγη έψαξα πολύ, πήγα στο Πατριαρχείο, πέρασα από τη στέγη Γραμμάτων και τεχνών, από το Ίδρυμα Νιάρχος, έψαξα πολύ και βρήκα εδώ μια αγκαλιά και μια εκτίμηση για να ανάψει αυτός ο φάρος της Ορθοδοξίας, χάρις τον Αλέξη Καλοκαιρινό, και από το 2015 αποφασίσαμε να έρθουν οι εικόνες στο Ιστορικό μουσείο τιμώντας συγχρόνως και τη μνήμη των γονέων μου» τόνισε χαρακτηριστικά.

Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν επίσης ο Επίσκοπος Κνωσού Μεθόδιος Βερνιδάκης, οι Αντιδήμαρχοι Νίκος Γιαλιτάκης, Ρένα Παπαδάκη, Στέλλα Αρχοντάκη, ο Πρόεδρος της ΔΕΠΑΝΑΛ Κώστας Βαρβεράκης και η Αντιπρόεδρος Μάρα Παναγιωτάκη.

Λίγα λόγια για την έκθεση

Πρόκειται για την έκτη περιοδική έκθεση που συνδιοργανώνει η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών/Ιστορικό Μουσείο Κρήτης με τον συλλέκτη Ζαχαρία Πορταλάκη, μετά τη Θεότητα, Συνέχεια (ομαδική έκθεση),τον Διάλογο με το Αόρατο (με έργα του Γιάννη Σπυρόπουλου), Τερατολογίες (με έργα του Διαμαντή Διαμαντόπουλου), Εν Κινήσει (με έργα του Αλέξη Ακριθάκη) και Στον Χρόνο και στη Σιωπή (με έργα του Σωτήρη Σόρογκα). Τα  οκτώ έργα της συλλογής Τσαρούχη, Πορτρέτο Κώστα Κουλεντιανού, Γυμνό καθισμένο και έπιπλο με λόγχες, Γυμνό ξαπλωμένο, Το Μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού, ο Τσάμικος και ο Ζεϊμπέκικος, Δαβίδ, Πορτρέτο Dominique και Πορτρέτο νέο καλύπτουν μια εικαστική διαδρομή πέντε δεκαετιών, από το 1940 ως το 1986. Την έκθεση που θα μείνει ανοιχτή έως 29 Μαρτίου 2025 συνοδεύει δίγλωσσο (πάλι, στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα) πολύπτυχο φυλλάδιο που διανέμεται δωρεάν. Την έκδοση συντόνισε η Αγγελική Μπαλτατζή, συνεπιμελήτρια της Έκθεσης με τη Δέσποινα Περτσελάκη. Με άξονα την  Περιοδική Έκθεση της ΕΚΙΜ/ΙΜΚ σχεδιάζονται, όπως σε όλες τις περιοδικές παρουσιάσεις, δωρεάν εκπαιδευτικές δράσεις.  

Video μπορείτε να δείτε εδώ:  https://www.youtube.com/watch?v=YuK63WqFML0